Często gdy nie jesteśmy w stanie poradzić sobie z jakimś problemem zaczynamy szukać wsparcia specjalisty. Na przykład gdy mamy kaszel i gorączkę – bez wahania udajemy się do internisty, a gdy bolą nas plecy idziemy do ortopedy. Dlaczego zatem jeśli czujemy że nasze życie nie wygląda tak jak byśmy chcieli, jeśli nasza „dusza” nie czuje się dobrze, często nie korzystamy z pomocy? Zazwyczaj dzieje się tak, ponieważ w dalszym ciągu w wielu rodzinach temat tego typu specjalisty jest tematem tabu. Warto zatem na początku dowiedzieć się czym się różnią ci specjaliści, aby wiedzieć do kogo w jakiej sytuacji najlepiej się udać. 

W wielkim skrócie można powiedzieć że: 

Psycholog – zajmuje się doraźną profesjonalną pomocą, diagnozą problemu, wystawia opinie, ewentualne przekierowuje do lekarza psychiatry lub psychoterapeuty

Psychoterapeuta – zajmuje się diagnozą, długoterminową dogłębną pomocą, ewentualne przekierowuje do lekarza psychiatry

Psychiatra – zajmuje się diagnozą, pomocą farmakologiczną, ewentualne wskazuje odpowiednie dodatkowe wsparcie psychoterapeutyczne.

Zatem jeśli nie wiemy gdzie się udać, nie mamy doświadczenia – na początku warto wybrać się na wizytę do psychologa. Wykona on diagnozę naszych problemów i jeśli będzie mógł w ramach udzielanego wsparcia nam pomóc – pomoże, jeśli natomiast wykraczać to będzie poza jego zakres pomocy – przekieruje do odpowiedniego specjalisty. 

Bardziej szczegółowy opis tych specjalności:

Psycholog – jest to specjalista który ukończył 5 letnie studia magisterskie z zakresu psychologii (Ważne: prawo do używania tytułu psychologa mają tylko osoby które posiadają ukończone 5 letnie studia magisterskie – 2-3 letnie studia nie uprawniają do posługiwania się tym tytułem). Psycholog w ramach swoich kompetencji może: udzielać wsparcia psychicznego, wykonywać testy psychologiczne, stawiać diagnozę, orzekać i opiniować. Natomiast jeśli nie ma ukończonej szkoły psychoterapii nie może prowadzić psychoterapii. Zadaniem psychologa jest zatem udzielanie profesjonalnej pomocy psychologicznej oraz dokonywanie diagnozy. Wsparcie psychologa jest najlepsze w formie doraźnej pomocy w sytuacjach nagłych kryzysowych.

Psychoterapeuta – jest to specjalista który ukończył 4 letnią szkołę psychoterapii lub jest w jej trakcie co najmniej na 2 roku (warto zauważyć że warunkiem przyjęcia do takiej szkoły jest posiadanie wyższego wykształcenia w kierunkach psychologicznych lub medycznych). Psychoterapeuta jest osobą która w wyniku zdobywa nauki nie tylko wiedzę teoretyczną ale także odbywa terapię własną i staż kliniczny w placówkach psychiatrycznych. Natomiast wcześniej wybiera nurt psychoterapeutyczny w którym chce pracować (Ważne: jest wiele nurtów szkół psychoterapeutycznych m. in. poznawczo-behawioralny, psychodynamiczny, psychoanalityczny i humanistyczny, natomiast przed wyborem specjalisty z zakresu psychoterapii warto zdobyć więcej informacji na jego temat aby zastanowić się czy nurt w którym pracuje dany specjalista będzie dla nas odpowiedni).  Psychoterapeuta może prowadzić terapię indywidualną dzieci, młodzieży i dorosłych a także psychoterapię par, rodzinną (systemową) i grupową. Pierwsze kilka spotkań nazywane jest konsultacjami. Podczas nich psychoterapeuta zbiera wywiad. Konsultacje kończą się najczęściej przedstawieniem diagnozy i zaproponowaniem odpowiedniej formy pomocy. Pacjent i psychoterapeuta wspólnie ustalają cele psychoterapii. Psychoterapia jest procesem leczenia i polega na regularnych spotkaniach. Częstotliwość i sposób pracy ustalane są indywidualnie. Psychoterapeuta towarzyszy pacjentowi w rozwiązywaniu życiowych i emocjonalnych problemów, pomaga zrozumieć, ale i zmieniać schematyczne, nieświadome, często destrukcyjne sposoby myślenia, przeżywania i działania. Uczestniczenie w terapii umożliwia zmianę stosunku do samego siebie i bardziej świadome budowanie relacji z innymi ludźmi.

Psychiatra to specjalista lekarz, który ukończył 6-letnie studia medyczne i 5-letni staż w szpitalu (zwany rezydenturą). Podczas stażu uczestniczy w kursach i konferencjach. Tytuł specjalisty psychiatry uzyskuje się dopiero po zdanym egzaminie specjalizacyjnym pod koniec rezydentury. Zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem chorób i zaburzeń psychicznych. Lekarz ocenia, czy złe samopoczucie psychiczne nie jest wynikiem chorób ogólnych. W razie takich wątpliwości może skierować na dodatkowe badania lub konsultacje. Jest to bardzo istotne, gdy zaburzenia wystąpiły pierwszy raz w życiu. Jeśli lekarz stwierdzi objawy depresji, zaburzeń lękowych, psychotycznych, zaburzeń snu czy innych problemów, wspólnie z pacjentem ustala dalsze postępowanie, zaleca leczenie farmakologiczne i/lub odpowiednio dobraną psychoterapię. Może wypisać receptę i/lub zwolnienie lekarskie.